Over stress wordt vaak negatief gesproken, maar het is niet per definitie slecht voor ons. Positieve, acrute stress is de natuurlijke ervaring van het geconfronteerd worden met mentale of fysieke uitdagingen. Als reactie op stress initieert ons lichaam een aantal processen, allemaal bedoeld om ons vermogen te vergroten om de tegenslagen waarmee we worden geconfronteerd te overwinnen.
Hormoonschommelingen maken deel uit van de stressreactie van het lichaam, maar als onze hormonen lang genoeg uit balans zijn bij negatieve, chronishe stress, heeft dit ook een invloed op de menstruatiecyclus.
Heeft stress invloed op de menstruatiecyclus?
Stress kan de menstruatiecyclus op veel manieren beïnvloeden. Het verandert niet alleen jouw hormoonspiegels, maar het kan ook de energie die je beschikbaar hebt voor de menstruatie verminderen.
De reden dat stress je menstruatie kan verstoren, is voornamelijk te wijten aan de manier waarop stress je hypothalamus-hypofyse-gonade (HPG)-as (= je reproductieve as) en je hypothalamus-hypofyse-bijnier (HPA)-as (= je stress-as) beïnvloedt.
De HPA-as is verantwoordelijk voor het aanpassen van de balans van hormonen als reactie op stress. Tijdens een stressreactie geeft een deel van jouw hersenen, namelijk de hypothalamus, corticotropine-releasing hormoon (CRH) af.
De productie van CRH veroorzaakt vervolgens jouw HPA-as-stressreactie, wat leidt tot de productie van het stresshormoon cortisol.
Omdat stress de activiteit van de HPA-as verandert, verandert het onbedoeld de activiteit van de HPG-as, aangezien de twee systemen de hypothalamus en de hypofyse delen. Dit is de reden waarom wanneer CRH en cortisol vrijkomen, dit vervolgens de afgifte van andere hormonen kan beïnvloeden die essentieel zijn voor de stimulatie van de eierstokken, wat dus jouw menstruatie kan verstoren. De stress-as zal altijd winnen ten koste van de voortplantingsas.
Omdat stress echter kan fluctueren, stress kan immers acuut of chronisch zijn, kunnen veranderende hormoonspiegels resulteren in een verscheidenheid aan menstruatieveranderingen.De beschikbaarheid van energie kan ook een rol spelen in de manier waarop stress je menstruatie kan verstoren.
Cortisol speelt een belangrijke rol in je stressreactie als het gaat om energieverbruik. Als je gestrest bent of voor een uitdaging staat, wil je brein voldoende energie hebben. Verhoogde cortisolspiegels als gevolg van uw stressreactie verhogen de beschikbaarheid van bloedglucose voor de hersenen, ons brein wordt een egoïstisch brein. Jouw lichaam zal op dat moment prioriteit aan energie geven aan de andere vitale functies boven andere processen, zoals menstruatie.
Veelvoorkomende manieren waarop stress uw menstruatie kan beïnvloeden
De natuurlijke hormoonspiegels variëren afhankelijk van waar de vrouw zich in de menstruatiecyclus bevindt. Hoe stress de menstruatie beïnvloedt, kan afhangen van wanneer de stressreactie in de cyclus wordt geactiveerd en hoe lang de stress ervaren wordt
Veel voorkomende manieren waarop stress de menstruatie kan beïnvloeden zijn:
- bloed verliezen terwijl je niet menstrueert
- ongewone stroom
- langere perioden tussen periodes
- onvoorspelbare menstruatiecycli
- ontbrekende periode
Kan stress je menstruatie langer maken?
Stress kan de menstruatie zelfs langer laten duren. Cortisol is slechts een van de hormonen die betrokken zijn bij de stressreactie van het lichaam. Progesteron is ook cruciaal omdat het noodzakelijk is voor de productie van cortisol.
Progesteron is ook een essentieel onderdeel van de luteale fase van de menstruatiecyclus. Het zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies dikker wordt. Als er geen embryonale implantatie plaatsvindt, leidt een daling van het progesteronniveau tot het afstoten van het baarmoederslijmvlies.
Als je onder stress staat, kunnen de progesteronniveaus in je lichaam fluctueren, waardoor de luteale fase van je menstruatiecyclus kan variëren.
Hoe weet je of stress je menstruatie beïnvloedt?
De enige manier om zeker te weten of stress de oorzaak is van een onregelmatige menstruatie, is door met jouw gynaecoloog te praten.
Veel andere mogelijke redenen kunnen een oorzaak zijn voor veranderingen in jouw cyclus of menstruatie.
Als je met jouw gynaecoloog spreekt, kunt u andere mogelijke oorzaken uitsluiten, waaronder gewichtsveranderingen, eetstoornissen, endometriose, polycysteus ovariumsyndroom (PCOS), ... .
Er is dus nooit een verkeerd moment om met jouw gynaecoloog te praten over een verandering in uw menstruatiecyclus.
Zo kan de dokter bepaalde aandoeningen zo vroeg mogelijk opmerken, wat de behandelresultaten kan verbeteren.
Manieren om een regelmatige menstruatiecyclus te behouden
Hoewel je jouw stressreactie of jouw hormonen niet altijd onder controle kunt houden, bekom je een regelmatige menstruatie door:
- het behouden van een gezond gewicht
- het eten van een uitgebalanceerd dieet
- veel water drinken
- het beoefenen van ontspanningstechnieken
- voldoende kwalitatieve slaap
- wees je bewust van je cyclus om patronen herkennen
- ...
Tips om met stress om te gaan
Omdat stress jouw menstruatie kan beïnvloeden, kan het leren omgaan met stress een positief effect hebben op de menstruatiegezondheid.
Strategieën voor stressmanagement omvatten:
- mind-body-technieken, zoals yoga, voetreflexologie, ...
- tijd doorbrengen in de natuur
- regelmatige lichaamsbeweging
- meditatie
- ademhalingsoefeningen
- bezig zijn met hobby's
- voldoende slaap krijgen
- het eten van uitgebalanceerde mensenvoeding
- tijd doorbrengen met dierbaren
- het vermijden van constante blootstelling aan negatieve verhalen op het nieuws of sociale media
- ...
