Insulineresistentie, ook wel verminderde insulinegevoeligheid genoemd, treedt op wanneer cellen in uw spieren, vet en lever niet naar behoren reageren op insuline, een hormoon dat uw alvleesklier aanmaakt en dat essentieel is voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Insulineresistentie kan tijdelijk of chronisch zijn en is in sommige gevallen behandelbaar.
Onder normale omstandigheden functioneert insuline als volgt:
Je lichaam breekt het voedsel dat je eet af in glucose (suiker), de belangrijkste energiebron van je lichaam.
- Glucose komt in uw bloedbaan terecht, wat uw alvleesklier aanzet om insuline vrij te geven.
- Insuline zorgt ervoor dat de glucose in uw bloed uw spier-, vet- en levercellen binnendringt, zodat ze deze kunnen gebruiken voor energie of kunnen opslaan voor later gebruik.
- Wanneer glucose uw cellen binnendringt en de niveaus in uw bloedbaan afnemen, geeft dit aan uw alvleesklier het signaal om te stoppen met het produceren van insuline.
Om verschillende redenen kunnen uw spier-, vet- en levercellen ongepast reageren op insuline, wat betekent dat ze glucose niet efficiënt uit uw bloed kunnen opnemen of opslaan. Dit is insulineresistentie.
Als gevolg hiervan maakt uw alvleesklier meer insuline aan om uw stijgende bloedsuikerspiegels te overwinnen. Dit heet hyperinsulinemie.
Zolang uw alvleesklier voldoende insuline kan aanmaken om de zwakke reactie van uw cellen op insuline te overwinnen, blijft uw bloedsuikerspiegel binnen een gezond bereik.
Als uw cellen te resistent worden tegen insuline, leidt dit tot verhoogde bloedsuikerspiegels ( hyperglykemie), wat na verloop van tijd leidt tot prediabetes en diabetes type 2 .
Naast type 2-diabetes wordt insulineresistentie geassocieerd met verschillende andere aandoeningen, waaronder:
Obesitas
- Hart-en vaatziekte
- Niet-alcoholische leververvetting
- Metaboolsyndroom
- Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
Symptomen van een hoge bloedsuikerspiegel zijn onder meer:
- Verhoogde dorst
- Frequent urineren (plassen)
- Verhoogde honger
- Wazig zicht
- Hoofdpijn
- Vaginale en huidinfecties
- Langzaam genezende snijwonden en zweren
- ...
Veel mensen hebben vaak jarenlang geen symptomen van prediabetes. Prediabetes kan onzichtbaar zijn tot het zich ontwikkelt tot diabetes type 2. Sommige mensen met prediabetes kunnen de volgende symptomen ervaren:
Een donkere huid in uw oksel of rug en zijkanten van uw nek, genaamd acanthosis nigricans .
- Huidtags (kleine huidgezwellen)
- Oogveranderingen die kunnen leiden tot diabetesgerelateerde retinopathie
Wat kan insulineresistentie veroorzaken?
- Overtollig lichaamsvet : Wetenschappers geloven dat obesitas, vooral overtollig vet in je buik en rond je organen (visceraal vet), een primaire oorzaak is van insulineresistentie. Studies hebben aangetoond dat buikvet hormonen en andere stoffen aanmaakt die kunnen bijdragen aan langdurige ontstekingen in uw lichaam. Deze ontsteking kan een rol spelen bij de insulineresistentie
- Lichamelijke inactiviteit: Lichamelijke activiteit maakt uw lichaam gevoeliger voor insuline en bouwt spieren op die bloedglucose kunnen absorberen. Een gebrek aan fysieke activiteit kan tegenovergestelde effecten hebben en insulineresistentie veroorzaken. Bovendien worden een gebrek aan lichamelijke activiteit en een sedentaire levensstijl in verband gebracht met gewichtstoename, wat ook kan bijdragen aan insulineresistentie.
- Voedingspatroon : Een voedingspatroon met sterk bewerkte, koolhydraatrijke voedingsmiddelen en verzadigde vetten is in verband gebracht met insulineresistentie. Je lichaam verteert sterk bewerkte, koolhydraatrijke voedingsmiddelen zeer snel, waardoor je bloedsuikerspiegel stijgt. Dit legt extra druk op uw alvleesklier om veel insuline te produceren, wat na verloop van tijd kan leiden tot insulineresistentie.
- Bepaalde medicijnen
- Hormonale stoornissen
- Stress
- Erfelijke belasting
- ...
Oplossingen:
De volgende voedingsmiddelen kunnen de insulinegevoeligheid ondersteunen en het risico op het ontwikkelen van diabetes in het algemeen verminderen:
-
- niet-zetmeelrijke groenten zoals broccoli, donkere bladgroenten, tomaten en paprika's
- citrusvruchten zoals citroenen, sinaasappels en limoenen
- vezelrijk voedsel, waaronder bonen, linzen, noten en zaden
- volle granen zoals haver, quinoa en gerst
- eiwitrijk voedsel, waaronder mager vlees, ei, vis, soja, peulvruchten en noten
- vis met een hoog gehalte aan omega-3-vetzuren, zoals zalm, sardines en haring
- voedingsmiddelen die antioxidanten bevatten, zoals bessen
- water, vooral als vervanging voor gezoete dranken
- ongezoete thee
- ongezoete yoghurt
Het beperken van de volgende voedingsmiddelen kan helpen de bloedsuikerspiegel te matigen:
-
- gezoete dranken, waaronder vruchtensappen, frisdrank
- alcohol
- sterk bewerkte snacks, gemaksmaaltijden en verpakt voedsel
- zoete snoepjes zoals cupcakes, ijs en chocoladerepen
- geraffineerde granen zoals witbrood, rijst, pasta en voedingsmiddelen op basis van meel, die minder vezels bevatten dan volkoren varianten
- gefrituurd voedsel
- voedingsmiddelen met veel verzadigde vetten, waaronder chocolade, margarine en rood vlees
Lichamelijke activiteit :
-
- Regelmatige fysieke activiteit van matige intensiteit helpt het glucose-energieverbruik te verhogen en de insulinegevoeligheid van de spieren te verbeteren. Een enkele sessie met matige intensiteitsoefeningen kan de glucoseopname met minstens 40% verhogen.
- Bewegen voor de maaltijd is heel efficiënt om de glucosespiegel in het bloed op peil te houden.
Overgewicht verliezen:
-
- overtollig gewicht verliezen kan helpen bij insulineresistentie. Eén onderzoek heeft aangetoond dat het verliezen van 7% van uw overgewicht het ontstaan van diabetes type 2 met 58% kan verminderen.
Stress vermijden en verlagen van de bloeddruk
Streef naar een goede verhouding tussen triglyceriden en goede cholesterol HDL
...
Conclusie : Insulineresistentie is een complexe aandoening die uw gezondheid op verschillende manieren kan beïnvloeden. Omdat er geen symptomen optreden totdat het overgaat in prediabetes of type 2-diabetes, kun je het beste de insulineresistentie voorkomen en eventueel omkeren door een gezond gewicht te behouden, regelmatig te sporten en gezond te eten.
